بیان وظیفه و آداب ذکر امام زمان (عج) در حالات شخصی انسان

مطلب اول : ذکر زبانی

ذکر زبانی به دو صورت محقق می شود :

صورت اول : ذکر به طور علنی و آشکارا

این نوع ذکر در مجلس اهل حق و اهل محبت ممکن است انجام شود و یا مجلسی که در آن اهل حق و باطل هر دو گروه شرکت دارند ، و از همان اموری است که باعث احیاء امر اهل بیت (ع) می گردد ، و در روایات توصیه فراوانی به آن شده است .

در این گونه ذکر برای آن که تاثیر بهتری داشته باشد ، باید آدابی را رعایت کند :  (مراجعه شود به ادامه مطلب)

 

اول : قصد خود را خالص نماید و تنها به خاطر اظهار محبت به آن حضرت و خشنودی پروردگار سخن گوید .

دوم : سعی و تلاش کند آنچه می گوید ، همه مستند باشد .

سوم : با بیانی نرم و دلپذیر ، و با خوش اخلاقی و مهربانی مطالب خود را بگوید .

چهارم : هنگام نام بردن ایشان ، ادای احترام نماید و نکات زیر را رعایت نماید :

1 . تصریح به نام اصلی ایشان نکند و حضرت را با سایر اسامی و القاب مبارکش یاد نماید ، زیرا روایات فراوانی به ما رسیده که در آنها نهی از تسمیه – یعنی نام بردن آن حضرت به اسم اصلی – فرموده اند .

2 . هر گاه خود شخص یا دیگران امام زمان (ع) را با لقب مخصوص « قائم » یاد کردند ، از جای خود برخیزید . این یکی از تکالیف شیعه در دوران غیبت است ، و سیره امامیه بر آن مستقر گشته است ، و این سیره نشان دهنده آن است که اصلی و ماخذی برای این عمل بوده است .

3 . هر گاه از آن حضرت نام می برد و از او یاد می کند بر ایشان سلام و درود فرستد ، همان طور که نسبت به امامان دیگر نیز چنین وظیفه ای دارد .

از فوائد بسیار ارزشمندی که اهل این گونه مجالس از آن بهره مند می شوند این است که فرموده اند :

کمترین پاداشی که در دوران غیبت قائم ما ، نصیب دوستان ما می شود ، این است که خداوند تبارک و تعالی ندا دهد : ای بندگان من به سرّ من ایمان آوردید و رحمت غایب از نظر ها و پنهان را تصدیق نمودید ، شما را به پاداش نیکو بشارت باد ، شما بندگان و کنیزان واقعی هستید ، تنها اعمال خوب شما را می پذیرم و از کار های بد شما چشم پوشی می کنم ، گناهان شما را می آمرزم ، به خاطر شما باران خود را بر بندگان فرو می فرستم و بلا را از ایشان دور می کنم و اگر شما نبودید آنها را دچار عذاب می نمودم .

صورت دوم : ذکر زبانی در خلوت و تنهایی

از بزرگ ترین نعمت های الهی بر بنده اش این است که زبان او به ذکر خدا و اولیای گرامیش مترنّم باشد ، البته روشن است که این گونه ذکر هنگامی فایده کامل دارد که با توجه قلبی به معانی آن همراه باشد ؛ و چون مهم ترین چیزی که انسان عاقل باید همواره در مورد آن بیندیشد تکمیل نفس و روح با شناخت توحید و تصدیق حجت خداوند است ، و واسطه در این امر مهم در هر زمانی امام زمان (ع) است ؛ باید ایشان را با شناخت مرتبه و مقامش نزد خداوند شفیع و واسطه برای تحقق این آرمان نمود .

بر اساس این مطلب که او مرجع عام و خاص در طلب هر فیضی است و هر عنایتی شود به واسطه او است . ایشان دارای احاطه علمی است و به حال تمامی افراد آگاهی دارد ، و هر سخنی را از همه – دور باشد یا نزدیک – می شنود .

عالم همان گونه که در محضر خداوند است ، محضر امام زمان (ع) نیز هست ، زیرا که ولیّ خدا و جانشین اوست ، او چشم بینای حق و گوش شنوای او در میان مخلوقات است و روایات در این باب متواتر است .

ثقة الاسلام کلینی روایت کرده است که شخصی خدمت امام موسی بن جعفر (ع) نامه ای نوشت و در آن عرضه داشت : انسان اگر بخواهد در مورد حوائج و نیاز های خود به گونه ای که با خداوند عرض حاجت می کند با مولا و امام خویش مناجات داشته باشد ، چه کند ؟

امام (ع) در پاسخ او نوشتند : در هر حالی که هست ، کافی است به امامش توجه کند و حاجت خود را بر زبان جاری کند .

لذا بنده خواهان سعادت ، باید پیوسته تلاش کند تا موجبات غفلت را از خود دور کند و قلب خود را متوجه ساحت قدس امامش کند و از او هدایت بجوید و در هر سختی و شدتی به امام زمانش روی آورد و از آن حضرت طلب اصلاح نماید .

و مناسب است همان طور که فرموده اند بگوید : « یا محمد یا علی یا فاطمه یا صاحب الزمان ادرکنی و لا تهلکنی » و با شفیع قرار دادن آن سه بزرگوار از امام زمانش که مجری فرامین پروردگار این عصر و زمان است ، حاجت خود را بخواهد و رهایی یافتن از ورطه ضلالت و جهالت را تقاضا کند .

فائده این گونه ذکر زبانی

هر کس در خلوت ها و تنهایی با این اذکار یا مشابه آن به امام زمانش توجه نماید و از آن هدایت گر طلب هدایت کند ، آن بزرگوار به لطف خود اسباب برخوردار شدن از هدایت را برایش میسّر گرداند .